Zuivelfabriek De Bommelerwaard
De voormalige Zuivelfabriek “De Bommelerwaard” in Ammerzoden is een pand vol met historie. Het pand werd in 1917 gebouwd als stoomzuivelfabriek maar is in de volksmond beter bekend als “Poterbewaarplaats”. Nadat de stoomzuivelfabriek werd gesloten heeft het pand verschillende functies gehad waarna het terrein gekocht werd door de coöperatieve telersvereniging voor pootaardappelen opslag. Deze nieuwe eigenaar heeft het pand verbouwd waardoor een deel van de geschiedenis gewist lijkt te zijn, of misschien toch niet?
Het pand is een dorpsgezicht en is belangrijk voor de geschiedenis van de omgeving, maar is niet monumentaal. Het transformeren en herbestemmen van belangrijke historische panden is een actueel onderwerp in de huidige architectuur. In plaats van panden te slopen wordt de historie achterhaald en gekeken hoe er in analogie met het bestaande een nieuw ontwerp gemaakt kan worden. De opdracht bestaat daarom uit twee delen.
Er is veel informatie bekend over zuivelfabrieken maar de puzzel van Zuivelfabriek “De Bommelerwaard” is nog onopgelost. Het eerste deel van de opdracht is een historisch onderzoek naar de originele staat van de zuivelfabriek. Welke zuivelproducten werden er gemaakt en welke ruimtes werden hiervoor gebruikt? Waarom bestaand het pand uit meerdere delen en hoe zagen de gevels eruit? Een interview over een rondleiding uit 1920 geeft een kijkje in de dagelijkse zuivelproductie en is de start voor het historische onderzoek.
Nadat de historie in kaart is gebracht kan er nagedacht worden over de nieuwe functie(s) van het pand. Voor het tweede deel, de ontwerpopgave, zal er onderzocht worden hoe het pand met een nieuwe (publieke) functie iets terug kan geven aan haar omgeving. Na het opstellen van een Programma van Eisen kan een ontwerp gemaakt worden voor het herbestemmen en/of transformeren van de Zuivelfabriek. Maak je in het ontwerp duidelijk verschil tussen bestaand en nieuw, of borduur je voort op het bestaande. Bij deze opgave zijn je ontwerpkeuzes belangrijker dan het uiteindelijke totaalontwerp.
In deze opdracht maak je kennismaken met historisch onderzoek naar bestaand erfgoed en leer je om te gaan met een van de grootste uitdagingen waar wij als architect momenteel voor staan, het herbestemmen en/of transformeren van beeldbepalende panden. Lijkt het jou leuk om hier meer over te leren, schrijf je dan in!